Deventer

Platvoet in Nederland

Stambomen

Recente aanvullingen

Platvoet in België

Herkomst van de naam

Platvoet in Duitsland

Platfuss

Platevoet, Plaetevoet, Plancius

Rubrieken:

Enschede 1 (1e en 2e generatie)

Enschede 2 (3e en 4e generatie)

Texel 1

Texel 2

Wieringen

Platvoet in Nederland

Platvoet in the USA

Links

Contact

Home

Enschede 8 (6e generatie)

Enschede 3 (4e generatie)

Enschede 5 (4e generatie)

Enschede 4 (4e generatie)

Enschede 7 (6e generatie)

Enschede 6 (5e generatie)

Platvoet in Deventer

Deventer kent tegenwoordig een woonwijk Platvoet. Omdat de stadsdelen Keizerslanden en Borgele hun namen ontlenen aan daar vroeger gelegen landelijke gebieden, zal dat voor Platvoet wel niet anders zijn. Reden om te onderzoeken waar die naam dan wel vandaan komt.

De oudste vermeldingen van Platvoet in Deventer zijn te vinden in de Cameraars-rekeningen van Deventer. De rekeningen ontlenen hun naam aan de twee schepenen van de stad Deventer die aangesteld waren om verantwoording af te leggen over het beheer van de stadsfinanciën, zeg maar de wethouders van financiën. Zij hielden toezicht op de cemere, de schatkamer, van de stad en werden daarom ook cemener, cameraar genoemd. Deze rekeningen zijn toegankelijk gemaakt door de archivarissen van Deventer, die ze rond 1900 in boekvorm hebben uitgegeven.

1376

De rekening uit 1376 eeuw bevat een apart rubriekje “van den ghenen die tot uytlaghen gheleghet weren” (verbannen waren). Daarin staan vier mannen genoteerd voor bedragen tussen vijf en vijftig pond, van wie drie “van (vor) sinen kore dat hi sine stad ghewonnen (hadde)”. Eén van hen is Herman Platvoet. Hij had een doodslag op zijn geweten. Achter de rubriek gaan vermoedelijk boetes schuil die overtreders in gedeelten voldeden. Doodslag was een delict waarop onherroepelijk verbanning uit de stad volgde, in principe voor 20 jaar. Wilde de dader na afloop van de termijn een verzoening bewerkstelligen (de stadswinning), dan moest hij de stad veertig pond betalen.

1376-1381

Deel 5, pagina 100: De Manendag, Dar na bi Hademan van Heten mit Werner Backer, Herman van Wesele, Herman Platvoet ende Johannes ter Hurnen do sie den schutten hore schopen afghesneden hadden van den zaerdokeen die hen onser stad ghecoft hadde 17 s. 9 d.

Deel 5, pagina 268: Roelf Platvotes knecht 5 U.

Deel 5, pagina 312: Herman Platvoet 22000 tyghelst. elc 1000 8 s. maken

1380

Er bestaat lijst die indicaties geeft over de welstand der Deventernaren. Het betreft de subsidielijst met de namen van Deventer huizenbouwers waarin ook de hoeveelheid gebruikt bouwmateriaal en de wijk waarin gebouwd werd staan vermeld. De hoeveelheid gebruikt bouwmateriaal was een criterium voor de bijdrage.

De wijk Engestraat van Deventer staat in 1380 nog aan het begin van haar ontwikkeling! De mensen die zich hier hebben gevestigd, maken het niet slecht, maar tot het ontstaan van een bestuurlijke en financiële élite is het er nog niet gekomen.

Tussen de jaren 1378 en 1382 staan in deze lijst 40 posten van bouwwerken waaraan 12.000 of méér bakstenen zijn verwerkt. Van deze 40 bouwers worden er 28 aangeslagen voor de lening van 1380.

Een zekere Herman Platvoet bouwt in 1380 een heel huis in de Engestraat en in 1382 nog een in de Bisschopstraat van 22.000 resp. 24.000 stenen zonder dat zijn inkomen hem een aanslag oplevert.

1580

Volgens Koch-1992, pagina 241, nr 116, laat Roloff in den Platvoet, boer in katerstede De Platvoet te Borgele (Deventer) in 1580 een kind dopen.

1626

In het Register van Vrijing (= vrijstelling) van de Verponding en van de Tiendenplichtigheid uit het Schoutambt Colmschate. Daarin komt een huis of erve Platvoet voor.
Het schoutambt Colmschate omvat in die tijd een gebied dat als een halve maan rondom de stad Deventer is gelegen. Het gebied is verdeeld in zes marken. Eén van die marken aan de noordkant is 't Jone of Tjoene. Voor de reformatie werd het schoutambt ook wel aangeduid als kerspel van Deventer.
In die tijd (1660) bestond er in dit schoutambt ook Het Register van Colecten. Den Platvoet in Tjoene moest vóór 1660 als maandelijks collecte 6 stuivers en 8 penningen betalen. In 1660 staat genoteerd: Bedrag voor Hoornbeesten: 1 gulden en 16 stuivers.
Men had daar in 1675 ook Het Register van Vuursteden-geld. Dit register bevat gegevens over de belasting van vuursteden (= stookplaatsen) en ovens en over het Hoofdgeld, een belasting over volwassen bewoners van huizen en boerderijen.
Ook Den Platvoet komt hierin voor, twee keer en blijkt nu een boerderij te zijn. De Platvoet heeft 2 vuursteden en 2 volwassen bewoners. Opmerkelijk is dat de naam bij de ene inschrijving als Den Pladtvoedt wordt geschreven. De naam van de bewoner is niet aangegeven, wat er op kan duiden dat deze niet afwijkt van de boerderij.

1749
Willem Platvoet is weduwnaar van Arendina Theunissen maar hij trouwt opnieuw. Het huwelijksregister van de Hervormde Kerk vermeldt op 22 februari 1749:
Willem Platvoet, huwt op 9 maart 1749 in Tjoene met Hendrine Hendricks, jonge dochter van Hendrik Draaijomme, aan Oostwegele in Wegele O.G.
Meer personen met de naam Platvoet zijn in de DTB-registers niet gevonden.

1781

De Platvoet staat als locatie op de kaart “Terbrugge” ten oosten van Borgele. De kaart is getekend door H van Hooff.

1841

We komen deze locatie met naam Platvoet opnieuw tegen. In dit jaar wordt het Schoutambt Colmschate ondergebracht in de gemeente Diepenveen. In dat jaar geeft de burgermeester van Diepenveen aan de een gouverneur van de provincie Overijssel, ten behoeve van de provinciale kaart, nog een groot aantal buitenplaatsen op. Het zijn zogenaamde ‘geïsoleerde of gerenommeerde gebouwen’. In het buurtschap Tjoene zijn dat het Veenhuis, het logement Platvoet, Rust-Oord, het Watermans en den Draaijom.
Hieruit mag je afleiden dat de naam Platvoet op dat moment verbonden is aan een herberg.

1867

Stevendina Grada Dommerholt, geboren op 28 februari 1867 te Platvoet (gem. Diepenveen), overleden op 23 juli 1938 te Deventer op 71-jarige leeftijd, begraven te Deventer (Raalterweg), dochter van Hendrikus Dommerholt en Aaltje Rouwendal. Zij trouwt, 24 jaar oud, op 14-05-1891 te Deventer met Johannes (Jan) Vosmeijer, pakknecht, touwbaas, stoffenverver (1896), geboren op 23-12-1860 om 15:00 uur te Deventer, overleden op 09-04-1940 om 16:00 uur te Deventer op 79-jarige leeftijd, begraven te Deventer (Raalterweg).

Sporenplan halte Platvoet

Halte Platvoet

In 1891 opent de OLDO, de Overijsselse Lokaalspoorweg-Maatschappij Deventer – Ommen een halteplaats aan de spoorlijn Ommen-Deventer, bij kilometerpaal 2. Deze halteplaats krijgt de naam De Platvoet. De halteplaats is ook opgenomen in de lijn Arnhem-Leeuwarden en ligt daar bij kilometerpaal 46.

De halteplaats is op 15 mei 1927 weer gesloten.

Deze halteplaats heeft waarschijnlijk een bijzonder doel. Rond 1900 vinden we namelijk langs de provinciale weg Deventer-Zwolle een uitspanning geheten De Platvoet. Het is een pleisterplaats die je in deze tijd een pretpark zou noemen. Grote groepen maken uitstapjes naar het hotel met restaurant en speeltuin. Voor de IIe WO, maar ook daarna is het een gezochte locatie. In de jaren vijftig heeft men de speeltuin behoorlijk uitgebreid, maar de goede tijden van weleer konden keeden niet terug. Het hotel is in 1961 afgebroken om plaats te maken voor de huidige woonwijk Platvoet.

Familiehotel De Platvoet

Aan de Zwolseweg, in Diepenveen bij Deventer, op de hoek met de Overstichtlaan, vind je rond 1900 Hotel Café Restaurant 'De Platvoet'. Het is een echt familiehotel met een grote speeltuin, die ook veel dagjesmensen trekt.

1925

1903

1930

1925

1930

ansichtkaarten

(collectie A Platvoet)

foto’s: stadsarchief gemeente Deventer

De foto is, te oordelen naar de kleding van de afgebeelde dames, waarschijnlijk eind jaren ’20 gemaakt. Dergelijke foto’s waren gebruikelijk in die tijd om te dienen als ansichtkaart. Het is de danszaal van het eerste hotel-café-restaurant De Platvoet, compleet met speciaal voor de gelegenheid in danshouding opgestelde paren.

De dancing was iets geweldigs voor Deventer. Het dansorkest maakte voor de dansmuziek gebruik van een Wonderpanneorgel. De beheerder in die tijd was de heer Van ’t Spijker, die er een bus op na hield die hij liet pendelen tussen de binnenstad en De Platvoet. Aan het eind van de dansavonden riep Spijker dan door de zaal: “Liefhebbers voor de bus”. Prompt kwam dan uit de zaal de kreet: “Liefhebbers voor m’n zus?”. De consumpties kostten in die dagen gemiddeld een kwartje (NLG) en de uitroep, “Wie goat noar de planne,” hoorde je veel op de zaterdagavond. De jongelui van alle rangen en standen bezochten de Platvoetdancing. In de jaren ’20 kwamen er ook veel officieren van het Regiment Huzaren van Boreel dansen.

In de loop van de jaren ’30 liepen de bezoekersaantallen sterk terug en tegen de 2eWO was de zaak erg verlopen.

De hierboven beschreven De Platvoet kan men ook aanduiden als de eerste locatie. Het was de uitspanning aan de Zwolseweg ongeveer ter hoogte van de plek van later de elf etages tellende flat aan de Nijhoffgaarde is gebouwd.

Maar na de afbraak ontstond er opnieuw een café-restaurant De Platvoet. Het was het etablissement van de heer T van Beek, dat aan de andere kant van de Zwolseweg stond op nummer 427. Het heeft korte periode de naam De Nieuwe Platvoet gevoerd. In 2005 is het een Chinees-Indisch restaurant met de naam De Zomertuin.

Restaurant De Nieuwe Platvoet

ca 1985

ca 1989

2005

Suikerzakjes en een

sleutelhanger

(collectie AP)

suikerzakje

collectie AP

speldtje

collectie AP

Platvoetflat

Nijhoffgaarde, wijk Platvoet, Deventer

Bus naar Platvoet

Herinneringen

Kermis De Platvoet

8 APRIL 2006, door NICOLAI LENSEN

Niemand weet hoe oud hij is, de kermis Platvoet, maar Pasen en kermis De Platvoet zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Niemand lijkt precies te weten tot welk jaar de traditie terugvoert. Zeker is dat menigeen deze week een tikkeltje weemoedig tussen de attracties zal slenteren. Volgend jaar staan er huizen op het terrein aan de Zwolseweg.

De paaskermis op de Platvoet was de kermis van het platteland. ‘In juni had je in Deventer de kermis voor de stadsen’, zegt Gerard van der Hoeven. De 83-jarige Diepenvener kan zich nog goed herinneren hoe vóór de oorlog mensen van heinde en verre naar de Platvoet kwamen. ‘Op de fiets natuurlijk. En allemaal over de dijk. Ze kwamen zelfs uit Zwolle. Toen was het echt paaskermis: op Goede Vrijdag was het ongelooflijk druk en natuurlijk ook op de maandag.’

Van der Hoeven is niet de enige met goede herinneringen aan de Platvoetkermis. Appie van Weenum (60) was er, in zijn jeugd, dagelijks te vinden. De familie Van Weenum organiseerde het festijn decennia lang. Zijn oom en tante, dé organisatoren, bestierden het café op de Platvoet. Zelf woont Van Weenum zijn leven lang al iets verderop. ‘Als klein jochie verkochten we eieren aan de exploitanten en mochten we in ruil ook nog in de attracties. Jammer dat het ophoudt, maar als er geen opvolger is houdt het op.’
Waarschijnlijk wordt er al meer dan 120 jaar een kermis gehouden op de Platvoet. Maar hoe ver de paaskermistraditie precies terugvoert is nergens terug te vinden. Het was overigens lange tijd niet de enige paaskermis in de buurt van Deventer. Ook de Worp kende een kermis rond Pasen, maar aan die traditie kwam met de Tweede Wereldoorlog een einde.

De historie van de Platvoet zelf voert eeuwen terug. Al aan het einde van de veertiende eeuw wordt de Platvoet genoemd in de ‘boekhouding’ van de stad Deventer. In 1580 volgt opnieuw een vermelding in de archieven. Dan laat namelijk ene Roloff in den Platvoet, boer van katerstede De Platvoet te Borgele, een kind dopen. Zo gaat het nog even verder in historische documenten. Steeds weer wordt gesproken over het Erve Platvoet. Uiteindelijk is daar een buurtschap met dezelfde naam.

Ouderen zullen zich hotel-restaurant De Platvoet nog wel herinneren, met daarnaast de witte villa Lievendaal, ook wel Rustoord genoemd. Beide moesten zo’n veertig jaar geleden wijken voor nieuwbouw. Nu staat er een galerijflat op deze plek. Met name het hotel met zijn enorme speeltuin was in de wijde omgeving bekend.

Sinds mensenheugenis was er tegenover het hotel, aan de overzijde van de Zwolseweg, ook een uitspanning. Hier is nu het Chinees restaurant De Zomertuin gevestigd. Het zal niet lang duren of ook hier zal woningbouw de aanblik ingrijpend veranderen. Volgende maand begint ontwikkelaar/bouwbedrijf Bosch uit Olst met de bouw van dertig woningen op het Platvoetterrein, waar ooit de voetballers van Rhoda hun wedstrijden speelden en waar vele malen een circus stond. Maar waar vooral altijd met Pasen een kermis werd gehouden.

Bron : De Stentor

kermis Platvoet

1781, "Terbrugge", kaart door H van Hoof, met Platvoet ten zuid-oosten van Borgele.